Veritabanı
Yazar: Büşra YÜKSEL Yıl: 2016 Üniversite:Gazi Üniversitesi Yüksek Lisans Tezi
İnsan eğitimi olgusu Batı medeniyetinde Aydınlanma dönemi sonrasında bilimsel olarak ortaya çıkan bir olgudur. Aydınlanma dönemi öncesinde Batı medeniyetinde yalnızca din adamları ve burjuva kesiminin eğitim almasına izin verilmiştir. Türk- İslam medeniyetinde ise ilk toplulukların ortaya çıkmasından itibaren insan eğitimi yöntemi var olmuştur. Modern anlamda Türk- İslam medeniyetinde ise Cumhuriyetin ilanı ile insan eğitimi bilimsel olarak ortaya çıkmıştır. Bu çalışma "İdeal insan eğitimi nasıl olmalıdır?" sorusuna yanıt aramaktadır. Bunu yaparken de Türk- İslam medeniyeti ile Batı medeniyeti karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. İdeal insan eğitimi yöntemi, hem ahiret hayatını hem dünya hayatını esas alan iki boyutlu yapıya sahip bir yöntemdir. Teknik, ahlaki, dini, bilimsel bilgilerin temel olarak herkese verilmesini savunur. Bu teknik sonrasında ise herkesin yeteneğine göre eğitim almasını, meslek seçimi yapabilmesini esas alır. İnsan eğitimi yöntemi her toplumun kendi kültürel kodlarını dikkate alan özgün bir eğitim sistemi oluşturulmasını öngörür. İdeal insan eğitimi yöntemi modern hayatın insan hayatından çıkarmış olduğu dine ve ahlaka büyük önem verir. Eğitim sisteminin temeline bu olguları koyar. "İdeal insan"ın insanı tüm yönleriyle ele alan bir eğitim sistemi ile oluşturabileceğini ileri sürer. İnsan eğitimi karşılaştırmalı olarak incelendiğinde, Batı medeniyetinin tek yönlü, ahlaka değer vermeyen, egoist, rekabetçi bir birey tipi inşa ettiği görülmüştür. Cumhuriyet dönemi sonrası modernleşme ile batılılaşma arasındaki farkın anlaşılamamasıyla birlikte Ahilik döneminde var olan tevhidi sosyal düşünceye sahip bütüncül bakış açısından, tek yönlü/pragmatik bakış açısına geçildiği, bu durumunda buhrana ve başarısızlığa neden olduğu görülmüştür. Bu çalışmanın amacı eğitim sistemlerindeki yanlışlıkların farkına varılarak, her toplumun kendi kültürel kodlarına uygun, ihtiyaçlarına göre özgün bir insan eğitim yöntemi oluşturması gereğini vurgulamaktır. Bu çalışmada literatür taraması yöntemi kullanılmıştır. Yerli ve yabancı kaynaklar taranarak, tevhidi sosyal düşünce bağlamında bütüncül bir bakış açısıyla anakronizme düşmeden karşılaştırmalı olarak analiz edilip yorumlanmıştır. "ideal insan eğitimi yöntemi"nin nasıl olması gerektiği cevaplanmaya çalışılmıştır.
Person education is a concept which scientifically appeared after the enlightment period in Western civilisation. In pre-enlightment period, taking education was only allowed to the clergymen and bourgeoisie in Western civilisation. On the other hand, in Turkish-Islamic civilisation the method of person education had existed since the first societies appeared. In modern sense, with the proclamation of the republic, person education scientifically emerged in Turkish-Islamic civilisation. This study searches the answer of the question of "How is the person education supposed to be?" While searching the answer, Turkish-Islamic civilisation and Western civilisation were comparatively investigated. The ideal person education method is a two-dimensional method based on both after life and the world. The method supports that the basic technical, moral, religional and scientific information should be given to every person, and based on that every person should be given education and occupation selection according to their capabilities. Person education method predicts that each societies should develop a unique education system focusing on their cultural codes. The ideal person education system emphasises on religion and morality removed from human life by modern life. The method puts religion and morality on the basis of the education system. The method asserts that "the ideal person" could be formed by an education system embracing the person with his/her every aspects. As the person education processes were comparatively investigated, it seemed that the Western civilisation had formed a person type who was egoist, competitive, lack of morality, and sophistication. After the republic period, when the difference between modernisation and westernisation could not be understood, it seemed that the one-way/pragmatic view was accepted by quitting the holistic social view of Ahi community period, and this caused depression and failure . The aim of the research is to emphasise the necessity of a unique person education method formation according to human needs and compatible with the cultural codes of the societies by revealing the mistakes in the education systems. Literature review method was used in this research. By scanning the domestic and foreign literature, the ideal person education methods were comparatively analysed, the pros. and cons. of each methods were revealed, and by looking at the picture, the question of "how the ideal person education method should be" was tried to answer.