Ahilik Teşkilatının Sosyo-İktisadi Yapısı ve Örneklik Değeri
Yazar: Hüseyin ARSLAN Yıl: 2015 Yayınlandığı Dergi / Yayın:Akademik Bakış Dergisi
Ahîlik ve Bâcıyân-ı Rum teşkilatları;13-18.yy arasında Osmanlı öncesi ve Osmanlı döneminde birçok alanda ferdî ve toplumsal anlamda sosyo-iktisadî gelişmeye büyük etkisi olmuştur. Gedik sisteminin kuruluşuna değin etkinliğini sürdürmüştür. Bu iki örgütlenme; kadın ve erkek nüfusun sosyal-kültürel, ekonomik ve ahlaki yapısını, insanî ve medenî yönde geliştirmeyi amaçlamıştır. Sanayi inkılabının ve Osmanlı Devleti’nin içinde bulunduğu şartların baskısı altında etkinliğini yitirmiştir. Bu çalışmadan amaç; uzun bir tarih kesitinde geniş bir coğrafyada fert ve topluma olumlu katkılarda bulunmuş olan bu teşkilatların günümüz fert ve toplumuna örneklik değerini ortaya çıkarmaktır. Geçirdiği merhaleler anlatılırken etkinliğini yitirme sebepleri örnek alınması amacıyla zikredildi. Çeşitli sosyo-iktisadî ve tarihî kaynaklar incelendi. Günümüze örneklik değeri olan boyutların günümüz uygulamaları ile karşılaştırılması çalışmayı farklı kılan yanıdır. Bulgular olarak; insanlar arası ilişkileri düzenlediği; meslek edindirme, üretim, satış, pazarlama, tüketim, işçiişveren ilişkileri, sosyal güvenlik sistemi, adil gelir dağılımı dengesi, iç ve dış güvenlik gibi alanlarda düzenlemeler yapıldığı ve başarı ile uygulandığı tespit edilmiştir. Çeşitli kesimlerin bu örgütlenmede yer aldığı fark edilmiştir. Zâviye, hankâh ve ahî tekkesi, üretim ve satış mekânlarında ve sosyal hayatta etkinliklerini sürdürmüşlerdir. Nitelikli insan ve toplum oluşturma ve geliştirme bakımından bu tarihi model incelendi. Esnafın; halkın ve tüketicinin hukukunu gözettiği, halkın ve tüketicinin de; esnafın, üreticinin ve satıcının hukukunu gözettiği insanî ve empatik bir ekonomik piyasa modeli oluşturulması çerçevesinde ahîlik sistemi örnek alınabilir. Türkak –TSE bünyesinde Ahîlik ilkeleri incelenip güncellenerek günümüze ve geleceğe hitap edecek nitelikte “Üniversal Ahîlik Standartları” oluşturulması yönünden incelendi ve bu standardın oluşturulması önerildi.
Makale Metni