H. 1293/M.1876 TARİHLİ BİR HASILAT DEFTERİNE GÖRE KIRŞEHİR’DE MEVCUT BAZI EVKAFLARIN (AHİ EVRAN, AŞIK PAŞA, CACA BEY) HASILAT KAYITLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Özet
Kırşehir tarihi itibariyle önemli gelişmelere tanıklık etmiş Anadolu’nun en
eski ve köklü yerleşim birimlerinden birisi olmuştur. Bazı dönemlerde nüfus
bakımından azalmalara sahne olmuş bazı dönemlerde ise nüfusu artış göstermiştir.
Şehir, ekonomi bakımından da inişli çıkışlı gelişmelere sahip olmuşsa
da Anadolu kültürüne bıraktığı Ahilik anlayışı mirası ile müstesna bir yere
sahip olmuştur.
Şehir, bulunduğu yer ve konum itibariyle diğer bir kısım Anadolu kentlerinde
olduğu gibi tarım ve hayvancılık yapılabilecek konumdadır. Bu potansiyelini
uzun zaman dilimi içerisinde muhafaza etmiştir. Başta Ahi Evran
olmak üzere, Aşık Paşa, Caca Bey gibi vakıfların varlığı şehrin ekonomisinin
gelişmesindeki canlı göstergelerindendir.
Bu çalışmada Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı, Devlet Arşivleri
Başkanlığı, Osmanlı Arşivinde yer alan 23768 numaralı vakıf hasılat kayıtlarını
içeren bir defter ele alınmıştır. Defterde şehirde mevcut Ahi Evran, Aşık
Paşa ve Caca Bey vakıflarının kayıtları esas alınarak değerlendirilmeye çalışılmıştır.
Buradan hareketle vakıf gelirlerinin nelerden oluştuğu aydınlatılmaya
çalışılmıştır.
Şehirdeki esnaf ve sanatkârların mensup olduğu ahilik kültürünün adını
taşıyan vakıf kayıtlarından hareketle 1876 yılının canlı bir kesiti irdelenmeye
çalışılacaktır. Çalışmanın en başta Kırşehir Ahilik kültürüne ve ekonomi tarihine
katkı yapması beklenmektedir.

Anahtar Kelimeler: Osmanlı Devleti, Kırşehir, Ahi Evran, Aşık Paşa,
Caca Bey, Ahilik, Ekonomi, Vakıf

EVALUATION OF THE REVENUE RECORDS OF
SOME FOUNDATIONS (AHI EVRAN, ASIK PASHA,
CACA BEY) IN KIRŞEHİR ACCORDING TO A
REVENUE LEDGER DATED H. 1293/M. 1876

Abstract
Kırşehir has been one of the oldest and most established settlements in
Anatolia, witnessing significant developments throughout its history. At various
times, the population of the city fluctuated, sometimes decreasing and
at other times increasing. Although the city’s economy experienced ups and
downs, it held a unique place with the legacy of the Ahilik understanding it
left to Anatolian culture.
Due to its location, the city, like some other Anatolian towns, was suitable
for agriculture and animal husbandry. This potential was preserved over a long
period. Especially Ahi Evran, the existence of foundations such as Asik Pasha
and Caca Bey is a vivid indicator of the city’s economic development.
This study examines a ledger containing the revenue records of foundations
numbered 23768, found in the Ottoman Archive of the Presidency of the
Republic of Turkey State Archives. The ledger is evaluated on the basis of the
records of the Ahi Evran, Asik Pasha and Caca Bey foundations in the city.
From this, it attempts to elucidate the sources of foundation revenues.
Based on the records of foundations named after the Ahilik culture to which
the city’s craftsmen and artisans belonged, the study aims to analyze a vivid
snapshot of the year 1876. The study is expected to contribute mainly to the
Ahilik culture and the economic history of Kırşehir.

Keywords: Ottoman Empire, Kırşehir, Ahi Evran, Asik Pasha, Caca Bey,
Ahilik, Economy, Foundation

 

Yazar: Öğr. Gör. Dr. Meral ŞAHİN
Sempozyum Adı: 7. Uluslararası Ahilik Sempozyumu (2024) - Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi
Yıl: 2024
Yayınlandığı Dergi / Yayın Adı: 7. Uluslararası Ahilik Sempozyumu Bildiriler Kitabı Cilt-II