ANADOLU AHİLİĞİNİN DOĞUŞUNDA ROL OYNAYAN SİYASÎ ETKENLER

POLITICAL FACTORS THAT HAVE ROLES IN THE BIRTH OF ANATOLIAN AKHISIM

Özet
Türklerin İslâmiyet’i kabulü ile başlayan toplumsal ve kültürel hayatlarındaki
değişim ve gelişim, Selçukoğulları’nın XI. yüzyılın ortalarından
itibaren Horasan merkezli olmak üzere kurulması ile birlikte yeni bir ivme
kazanmıştır. Selçuklular dönemi; İslam medeniyetinin siyasî, sosyal, etnik,
kültürel açıdan önemli bir değişim ve gelişimini ifade etmektedir. Bundan
dolayı Selçuklular zamanındaki fütüvvet teşkilâtından Ahiliğe geçişi bu
müesseselerdeki dönüşümün bir parçası olarak görmek yerinde olacaktır.
Bildirimiz üç ana alt başlık etrafında tasnif edilmiştir:1-Anadolu’da
Kurulan İlk Uç Teşkilatları ve Bunun Ahi Müessesesine Olan Etkileri, 2-Selçuklu
Devletinin Kuruluşu ve Türkmen Problemleri, 3-Malazgirt Meydan
Muharebesi ve Ahilik Müessesesinin Anadolu’da Doğuşuna Olan Etkileridir.
Bu üç ana başlık etrafında Anadolu’da Ahilik Müessesinin nasıl ortaya
çıktığı, hangi unsurlar vasıtası ile Anadolu’da yayılmaya başladığına
cevap aranacaktır.

Anahtar Sözcükler: Ahilik Müesesesi, Malazgirt Meydan Muharebesi,
Selçuklular, Sugur Şehirleri.

Abstract
The change and development of the social and cultural life of Turks
that started with their acceptance of the Islam had gained a new acceleration
from the middle of the eleventh century by the establishment of Seljuks
centered in Khorasan. Seljuk period represents a significant change and
development in the political, social, ethnical and cultural aspects of Islamic
civilization. Therefore, it is worth to consider the transition from the
organization of Futuwwa in the Seljuk period to Akhism as a part of the
transformation in these organizations.
This presentation organized around three main headings. 1-The very
First Frontier Organizations that Established in Anatolia and their Effects
on the Akhism Organization, 2-The Development of Seljuks and Turkoman
problems, 3-Battle of Manzikert and Its Effects on the Development of Akhism
in Anatolia.
Around these three headings, the answer will be sought to the problem
of how the Akhism organization emerged and by means of which elements
it began to spread in Anatolia.

Keywords: Akhism, Battle of Malazgirt, Seljuks, Turkoman Problems,
Border, Cities.

Yazar: Yrd. Doç. Dr. Rıfat İlhan ÇELİK

Yıl: 2017