AHİLİK TARİKATININ AZERBAYCAN’DA İZLERİ
ÖZET
İslam dünyasında geniş yer alan bir çok tarikatlar Halvetilık, Sühre- verdiye, Za-hidıyye, Hurufilik gibi Ahilik tarikatı da Azerbaycan kökenlidir. Mesleki tarikat olan Ahilik Abbasi hilafeti döneminde esasen Türkler tarafından kurulmuş, daha sonra Selçuklar tarafından desteklendiği için Iran, Orta Asıya, Anadoluda geniş yayılmıştır.
Ahi Evren adıya tanınan Şeyh Nesreddin Mahmud Azerbaycanın Hoy kentinde doğmuştur. Ahi Evren Abbasi halifesi Nasirlidinillah tarafından Anadolu'ya gönderilir. Ahi Evren Kay seri'ye yerleşir ve burada dabbaklık imalathanesi kurar. O burada şeyhi Kirmaniyle birlikte Ahiliği yay amaya başlar.
Ahilik XI-XV asırlarda Azerbaycan 'da mevcut olmuştur. Ahi Ebülfe- rec Zencani, Ebülkasim Tebrizi, Ahi Mehemmed, Ahi Yusuf de bu teşkilatın devamcıları ve şeyhleri olmuşlar.
Ahilik tarikatının Azerbaycan 'da en ünlü şahıslarından biri Şeyh Nizami ’dir. Dünya edebiyatının evezsiz şairlerinden olan Nizami Gen- cevi öz eserlerinde emeğe, mesleğe büyük değer verirdi. Mahir bir pa- lançi olsada insan, yaxşıdır yaramçıq papaqçılıqdan'- diyen şair bu kelamı ile Ahilik tarikatının mesleği değerlerini öne çıkarmıştır.
ABSTRACT
Akhism order have Azerbaijan origin like Halvetihk, Suhreverdiye, Zahidiyye, hurufihik locating in Islamic world. Akhism, is commercial order, it is established actually by Turks in Abbasid Caliphate period. Period of the Seljuks spreaded widely in Iran, East Asia and Anatolia. Akhi Evran named Sheikh Nesreddin Mahmud born in Hoy City in Azerbayjan.
Akhi Evran is send in Anatolia by Abbasid Caliphate Nasirlidinillah and is locating in Kayseri and building leather workshop This city- He is spreading Akhism with Sheikh Kirmani.
Akhism does exist in Azerbayijan in XI-XV centuries. Ahi Ebülferec Zencani, Ebulkasim Tebrizi, Ahi Mehemmed, Ahi Yusuf is sheikhs of the this order. One of the most famous person of the Akhism order in Azerbajijan is Sheikh Nizami. Nizami Gencevi who is world poet was appreciating work, craft himself opus. He said Mahir bir palanci olsada insan, yaxşidir yaramciq papaqciliqdan He emphasizes work value of the Akhism order with this expression.
Yazar: Ferah CELİL
Yıl: 2008
Bildiri Metni