AHİLİĞİN BİR KOLU OLAN YARAN GELENEĞİNİN MÜZİK YÖNÜNDEN İNCELENMESİ VE ARAP VERME TÖRENİ

ÖZET

Ahilik kültürünün Anadolu'daki farklı vilayetlerde oluşturdukları dönemsel toplanma geleneğine her ilde farklı isimler verilmiştir. Çan­kırı'da yaran, Şanlıurfa'da sıra, Adana 'da gezek, Balıkesir'de barana gibi isimlerde yapılan toplantılar mahiyet itibarı ile birbirinden fark­lı değildir.

Folklorik olarak da olsa günümüz Çankırı' sında devam eden yaran sohbetleri, geçmişteki ile aynı hiyerarşik yapıyı yansıtmaktadır. Bu hi­yerarşide müzisyenlerin bir mertebesi olmadığı gibi yaranlar arasında da sayılmazlar. Hatta yaranların uyması gereken bazı kurallara onla­rın riayet etmesi bile beklenmez. Yaran sohbetlerinin eğlence kısmın­da etkin rolleri olan müzisyenler, genellikle Çankırı 'da müzik esnaflı­ğı yapan kişilerdir.

Yaran sohbetlerinde ilgi çekici geleneklerden biri olan “arap verme” töreni ve burada okunan türkü ile ilgili yaptığımız araştırma netice­sinde, bu geleneğin ortaya çıkışı ve yaran sohbetleri içindeki önemi hakkında çeşitli bilgilere ulaşılmıştır.

ABSTRACT

Culture ofAkhism is given different names to all province about peri­odic concourse tradition that have been maken to different province in Anatolia.lt isn't diffrent to each other to meet in council like as yaran in çanluri, sira in Şanlıurfa gezek in Adana, barana in Balikesir.

To be folkloric nowadays in çanhri keep on yaran talk to reflect same hierarchal type same as past. Musician don’t have position in this hi- erarchal and they haven’t been in the midst of yaran. In fact we don ’ think that they dont’ conform to same rules that normally conformed rules of yaran. That people usually is music tradesman who musicians are active role recreational part of yaran talk.

We do research result about one interessant tradition in yaran talk is “arap verme” ceremony, and sing folk song in this ceremony, we can attain same information about to appear this tradition and im­portance in yaran talk.

Yazar: Erdem ÖZDEMİR

Yıl: 2008