AHİ EVRAN VAKFI VE VAKFİYELERİNİN TARİHİ TEMELLERİ

AKHI EVRAN WAQF AND WAQFIYYAS HISTORICAL BASICS

Özet

Vakıf kurumlarının temelinde iyilikseverlik, yardım severlik, cömertlik, konuk severlik, dünyada hayır ederek ahiret için sevap kazanma düşüncesi vardır. Hayırseverlik, merhamet, iyilik gibi duygular her insanda değişik ölçüdedir. Bazı milletler acımasızlıkları, bazıları nezaketleri, bazıları da cömertlik ve yardımseverlikleri ile tanınmışlardır. Türklerin ise kurmuş olduğu vakıfların çoğu toplumun hayrına ve yararına yöneliktir. Dolayısıyla Türklerin genellikler yardımsever ve merhametli bir millet olduğunu söyleyebiliriz.
Türkiye Selçukluları ve Beylikler dönemi için vakıflar ve vakfiyeler ne kadar önemli bir tarihi kaynak ise Ahilik müessesesi açısından da o kadar önemlidir. Bu vakıflar arasında konumuz açısından Ahi Evran ve onun adına yazılmış olan Ahi Evran vakfiyesi birinci derecede önemlidir. Ahi Evran vakfiyesinin aslı hâlen mevcut olmamakla birlikte Arapça olarak tanzim edilen, muhtelif tarihlerde kopya edilmiş olan ve asıl vakfiyenin aynısı olduğuna dair kadılar tarafından tasdik edilen vakfiyenin suretleri bulunmaktadır.

Anahtar Sözcükler: Ahilik Müessesesi, Ahi Vakıfları, Selçuklular, Kırşehir Ahi Evran Vakfiyesi.

Abstract

At the basics of waqf institutions are philanthropy, charity, generosity, guest loyalty, and the idea of winning goodwill for the Hereafter by giving no favor to the world. Feelings like charity, compassion, goodness are different measures in every human being. Some nations are known for their ruthlessness, for their kindness, for their generosity and helpfulness. Most of the waqfs founded by the Turks are for the benefit of the societies.
The waqf and waqfiyes how an important historical source for Turkey Seljuks and principalities period in terms of Akhi Organisation is so important. Among these waqfs, Ahi Evran waqf and its waqfiye are important in the first place. There are copies of the Ahi Evran’s waqfiye, which is not originally present but is in Arabic, copied at various dates, and certified by the Kadi to be the same as the original waqfiye.

Keywords: Organisation of Akhi, The Waqfs of Akhi, Seljuks, The Waqfiye of Kırşehir Akhi Evran.

Yazar: Dr. Öğt. Ü. Rıfat İlhan ÇELİK

Yıl: 2018