ADRİYATİK KIYILARINDA AHİLİK: OSMANLI DÖNEMİ ARNAVUTLUK’UNDA AHİLER

Özet
Gerekse Osmanlı devletinin genişleşmesininin temelinde yatan futühat ruhunda gerekse toplumsal alanındaki dönüşümde ahilik teşkilatı çok önemli bir rol oynamıştır. İlk dönemlerde orduyla birlikte Balkanların en batısına kadar gelen ahiler, daha sonraki dönemlerde de toplumun içinde faaliyet göstererek ahilik anlayış ve ahlakını Adriyatik denizinin kıyılarına kadar uzanan Arnavutluk’a getirmiştir. Arnavutlukta ahiliğin izini iki kulvarda müşahede edebiliriz: ekonomik alanındaki esnaf teşkilatlanmalarıyla ve dini alanındaki tekke, zaviye ve camii gibi müesseselerle. Nitekim 17. asrından itibarek zirveye çıkan lonca teşkilatları Arnavutlukta ekonominin ve şehirciliğin gelişiminde çok önemli rol oynamıştır. Öte yandan, yine 17.-18. asırlarında bu coğrafya’da yaşayan nüfusun büyük kısmının islamiyeti benimseyerek boşnaklarla birlikte Rumeli’deki reaya içinde tek müslüman halklar olarak zikredilebilir. Osmanlı dönemi arnavut şehirlerindeki esnaf teşkilatların ve dini kurumların (özellikle de Kadiriliğin) varlığı, Ahiliğin buralardaki faaliyetini ve işleyişini net bir biçimde ortaya koymaktadır.

Yazar: Dr. Eduart CAKA

Yıl: 2019