Örgütlerin Yönetimi açısından Ahilik Örgütüne Genel Bir Bakış; Tarihi Bir Araştırma
Yazar: İhsan CORA Yıl: 2017 Yayınlandığı Dergi / Yayın:Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi
ÖZET
Bu çalışmanın konusunu geçmişte Anadolu Türk toplumunun ekonomik, sosyal ve kültürel hayatının
düzenlenmesinde önemli bir rol oynayan “ahilik örgütü” oluşturmaktadır. Ahilik; XIII. Yüz yılın ilk yarısından
başlayarak XX. Yüz yılın başlarına kadar Anadolu’nun şehir kasaba ve köylerindeki esnaf ve sanatkarlara
elaman yetiştiren, işleyişlerini düzenleyen ve kontrollerini yapan bir örgüttür. Ahilik, İslami inançlar ile Türk örf
ve adetlerini kaynaştıran bir düşüncedir. Bu düşüncede insan sistemin temeline oturtulmuş ve her şey onun
mutluluğu üzerine kurulmuştur. Yirmi birinci yüzyılda, kuşlar gibi uçmayı öğrendik, uçaklar yaptık. Balıklar gibi
yüzmeyi öğrendik, denizaltılar yaptık. Ama kardeşçe yaşamayı öğrenemedik. Bu çalışmada, aşağıdaki
problemlere “ahilik örgütünün” nün nasıl çözüm bulduğunu araştırdık. Çünkü ilerlemek isteyen milletler hamle
yapabilmek için geçmişe bakmaları lazımdır. Tıpkı bir hendeği atlayıp geçebilmek için üç adım geri atmak
gerektiği gibi. Bu amaçla şu sorulara cevap aradık.1-Bu gün ahilik örgütünden alınacak dersler var mıdır?
2-Ülkenin her yerinde uzun süre malların fiyatlarını nasıl aynı tutabilmiştir? 3-Örgütü bu kadar güçlü kılan
faktörler nelerdir? 4- Emek ve sermayeyi nasıl barıştırmıştır? 5- Güzel ahlak ile sanatı nasıl birleştirmiştir?
6-Esnaf ve sanatkarların finansman sorunlarına nasıl çözmüştür? Tarihi kaynakları incelediğimizde gördük ki
ahilik örgütü bu sorunlara orijinal ve özgün çözümler bulmuştur. Örneğin esnaf ve sanatkarların finansman
sorunlarını geliştirdiği “orta sandıkları” metoduyla büyük ölçüde çözmüştür.
ABSTRACT
This study is about the Akhism organization which played an significant role in governing the economical,
social, and cultural life of Anatolian Turkish society in the past. Akhism, starting from the first half of 13th
century till the beginning of 20th century, was an institution that prepared workforce for tradesmen and
craftsmen in Anatolian cities, towns and even in villages and governed their operations. It also functioned as
governing and control mechanism of these groups.Akhism is a system of principles that combines the İslamic
beliefs and Turkish common law. In this system, human is placed to be at the center and everything is founded
for his happiness. In 21st century, we learned how fly like birds and built aircrafts; we learned how to swim and
built submarines. Yet we couldn’t learn how to live in harmony and friendly manner. In this study, we seek how
Akhi organization found solutions to the problems. Nations who want to make a leap forward should look at the
past as it is necessary to go back a few steps to jump over a ditch. With this goal, we looked for answers for
following questions: 1) Are there lessons to be taken from Akhism? 2) How did it keep the retail price
maintenance all over the country? 3) What are the elements that make Akhism so powerful? 4) How did it
reconcile labour and capital?. 5) How did it combine moral values and craftsmanship?. 6) How did it solve the
financing problems of tradesmen and craftsmen?. When we look through archives, we have found that Akhism
found authentic solutions to these problems. As an example, it solved the financing problems of tradesmen and
craftsmen at a greater extent by developing “common safe” method.
Makale Metni