OSMANLI ARŞİV BELGELERİNDE TOKAT, KIRŞEHİR, TRABZON, AMASYA VE ANKARA/BEYPAZARI’NDA BULUNAN AHİ ZAVİYELERİ İLGİLİ YAZIŞMALAR (1677-1909)

CORRESPONDENCES WİTH THE RELEVANT AHİ ZAWİYAS İN THE OTTOMAN ARCHİVES DOCUMENTS İN TOKAT, KIRŞEHİR, TRABZON, AMASYA AND ANKARA/BEYPAZARI (1677-1909)

Özet
Ahilik Teşkilatı XIII. Yüzyılda Anadolu’da kurulmuş bir teşkilattır. Bu teşkilat sadece bir esnaf teşkilatı olmayıp dini, sosyal, eğitim, siyasi, askeri yönleri de bulunan bir teşkilattır. Her ne kadar Anadolu Selçuklu Devleti zamanında kurulmuş bir teşkilat ise de Osmanlı Devleti’nin kuruluş döneminde de önemini koruyan bir teşkilat olarak karşımıza çıkmaktadır. Osmanlılar kuruluş dönemini gerçekleştirdikten sonra bu teşkilatın siyasi yönlerini engelleyerek sadece bir esnaf teşkilatı olarak faaliyet göstermesini sağlamışlardır. Ahiler, Selçuklulardan itibaren yayıldıkları coğrafyalarda kendilerine has birtakım zaviyeler açarak faaliyetlerini buradan yürütmüşlerdir.
Bu çalışmada Osmanlı arşiv belgelerine yansıyan ve yazışmalara konu olan Tokat, Trabzon, Kırşehir, Amasya ve Ankara/Beypazarı’nda bulunan Ahi zaviyelerine atanan/atanmış olan şeyhlerin karşılaştıkları problemler hakkında bilgiler verilecektir.
Anahtar Sözcükler: Osmanlı Arşiv Belgeleri, Tokat, Kırşehir, Trabzon, Amasya, Beypazarı, Zaviyeler.

Abstract
Akhism organization founded in Anatolia in the 13th century is an institution. This organization is not only an organization ofcraft, but also religious, social, educational, political, military aspects. Although it was established during the time of the Anatolian Seljuk State, it appears as an organization that maintained its importance during the foundation of the Ottoman Empire. After the establishment of the Ottomans, they prevented the political aspects of this organization and enabled them to act only as an organization of tradesmen. Ahis from the Seljuks in the geographies they spread, opened a number of their own zawiyas and carried out their activities there.
In this study, will be given informations about the problems faced by the Sheikhs assigned to the Ahi zawiyas in Tokat, Trabzon, Kırşehir, Amasya and Ankara / Beypazarı.
Keywords: Ottoman Archive Documents, Tokat, Kirsehir, Trabzon,
Amasya, Beypazarı, Zawiya.

Yazar: Prof. Dr. Ahmet GÜNDÜZ

Yıl: 2019