EŞREF b. AHMED’İN FÜTÜVVET-NÂMESİ

Sözlük anlamı cömertlik, kerem, yiğitlik olan futüvvet; esas itibariyle îslâm kültür dairesinde maddi ve manevi anlamda kendine has öğretileri ve adabı olan bir teşkilatlanmadır. Bir dönem iktisadi hayatta varlığını kuvvetle hissettiren bu teşkilatın asıl faaliyet alanı iman edenlerin gönülleri olmuştur. “Fütüvvet sahibi, iki âlemde de beline yücelik ve hizmet kuşağını kuşanmıştır”

Fütüvvet ehli, Arapçada “fetâ, fıtyân”, bunların şeyhleri “ebü’l- fıtyân, seyyidü’l-fütüvve” diye isimlendirilirken Farsçada fütüvvet ehli “futüvvet-dâr, cüvân-merd, fetâ” gibi isimlerle anılmıştır. Ayrıca futüvvet ehlinin şeyhlerine “ahi” da denilmektedir. Sosyal hayatın birçok meselesi gibi futüvvet mevzuda edebiyata yansımıştır. Fütüvvet öğretilerinin konu edildiği edebî metinlerin örneklerini edebiyatımızda da görmekteyiz. Genelde fütüvvet erbâbı tarafından kaleme alman bu metinler “fütüvvet- nâme” adıyla anılmaktadır. Osmanlı Devletinin kurulduğu yıllarda ve sonrasında faaliyetlerini etkin bir biçimde sürdüren Âhî Teşkilatı, devletin sosyal ve İktisadî ilişkilerinin düzenlenmesinde önemli rol oynamıştır.

Yazar: Işılay Pınar YILDIRIM

Yıl: 2004