BÎR SOSYAL KONTROL ARACI OLARAK AHİLİK VE TOPLUMSAL DİNAMİKLERİ

Yüzyıllar boyunca Anadolu’da adından “olumlu” icraatlarla bahsedilen Ahilik, sadece ticari hayatta değil, toplumsal hayatın bir çok alanlarında da önemli roller oynamıştır. Kanaatimizce Ahiliği değerli kılan nokta; basit bir esnaf loncası olmaktan çok öte, insan hayatının bütününe yönelik temel ilkelerinin varlığıdır. Böylece Ahilik, insanı ve toplumu beslendiği toplumsal dinamiklerin temel ilkeleriyle eğitmiş; toplumsal normların uygulanması üzerinde titizlikle durmuş; toplumsal uyumun devamı yolunda önemli fonksiyonlar icra etmiştir. Bu ise ilk elden Ahiliğin gerek kendi içinde gerekse toplumda bir sosyal kontrol aracı olduğunu göstermektedir. Biz bu çerçevede “sosyal kontrol” bağlamında Ahiliği yeniden okumak; daha sonra yüzyıllar boyu bir gelenek oluşturan ve günümüzde de hala yansımaları bulunan Ahiliği besleyen toplumsal dinamiklerin altını çizmek istiyoruz. Bu noktada öncelikle konumuz özelinde kavramsal ve tarihsel bir yaklaşımda bulunmaya çalışacağız.

Yazar: Mustafa TEKİN

Yıl: 2004