AHİLİK GELENEĞİNİN GÜNÜMÜZ İŞLETMELERİNE YANSIMASI: KİLİS KÜÇÜK SANAYİ SİTESİ İŞLETMELERİ ÖRNEĞİ

ÖZET

Günümüz iş yaşamında başarılı işletmelerin “insan merkezli” ve “müşteri odaklı ” olduğu gerçeği dikkate alındığında, Ahilik geleneği­nin de bu başarıda önemli bir rol oynadığı ifade edilebilir. Ahiliğin temel ilkeleri kapsamında, egosuna hâkim olmak, verilen sözü tut­mak, iyi kalpli, iyiliksever ve cömert olmak, misafirperverlik, kimse­nin aleyhinde konuşmamak, hak ve adaletten yana olmak, vb. ilkeler sayılabilir. Bunun yanında hilesiz iş, sağlam mal, belli oranda kâr, ölçülü kazanç, adil bir kalite kontrol sistemi bu modelin ekonomik hayatının vazgeçilmez esaslarıdır. Bu bağlamda bu ilke ve anlayışı iş­letmesinin vazgeçilmez uygulamaları haline getiren işletme sahip ve yöneticilerinin Ahilik geleneğinin yaşatılmasında önemli bir rol üst­lendikleri ifade edilebilir. Bu çalışma ile Ahilik geleneğinin iş yaşa­mındaki önemine vurgu yapılarak, Ahilik ilkelerinin günümüz işlet­melerinde ne derecede uygulandığının belirlenmesi amaçlanmıştır. Diğer taraftan işletmelerde Ahilik ilkelerinin ne ölçüde uygulandığına yönelik çalışmaların pek fazla olmaması da, bu çalışmanın yapılma­sında önemli bir etken olarak görülmüştür. Bu bağlamda araştırma, Kilis Küçük Sanayi Sitesinde faaliyette bulunan işletmelerin sahip ve yöneticileri üzerinde uygulanmıştır. Kilis’te faaliyet gösteren Küçük Sanayi Sitesi işletmesinin kolayda örnekleme yöntemi ile seçilmiş 110 sahip ve yöneticisi üzerinde bu araştırma yürütülmüştür. Toplam ola­rak geçerli kabul edilen anket sayısı 98’dir. 12 anket formu çeşitli ne­denlerden dolayı değerlendirme dışı tutulmuştur. Anket, Aydemir ve Ateş (2011) tarafından geliştirilen soru formu dikkate alınarak uygu­lanmıştır. Soru formunda toplam olarak 43 soru sorulmuştur. Bun­lardan 9 tanesi demografik bilgileri içeren sorulardır. Diğerleri Li- kert’in 5 noktalı ölçeğine göre düzenlenmiş ve ifadelere katılım 

derece­lerini ölçen sorulardan oluşmaktadır. Araştırmada, tanımlayıcı ista­tistikler kullanılmıştır, içsel tutarlılıkları belirlemek üzere de Cron- bach Alfa değerleri hesaplanmıştır. Değerlendirmeler SPSS hazır ista­tistik programında yapılmıştır. Elde edilen bulgular Ahilik geleneği­nin günümüz iş yaşamında ne kadar etkin bir rol oynayıp oynamadı­ğını göstermesi ve bu konuda çalışma yapacak araştırmacılara kaynak olması bakımından önemli olarak değerlendirilmektedir.

ABSTRACT

Given the fact that, successful business enterprises of today are "hu­man-centered" and "customer oriented", it can be expressed that the Akhism tradition has an important role in this success. Taking control of the ego, keeping the promises made, being a good-hearted, benevo­lent and generous person, hospitality, speaking not against anyone else, lining up with the rights and justice, and so on can be listed in the scope of the basic principles of Akhism. In addition, honest work, ro­bust goods, certain amount profit, fair income, a fair quality control system are the indispensable essentials of the economic life of this mod­el. In this context, it can be expressed that the business owners and managers, who make these principles and mentality the indispensable practices of their businesses, have undertaken an important role in keeping the Akhi tradition alive. This study aims to determine the ex­tent of implementation of Akhism principles in today's businesses, by emphasizing the importance of Akhism tradition in business life. On the other hand, the lack of studies on the extent of implementation of Akhism principles in business, was also an important factor in per­forming this study. In this context, this research has been applied to the owners and managers of the enterprises operating in Kilis Small Industrial Site. This research has been conducted on the 110 owners and managers, selected with the convenience sampling method, of the enterprises operating in Kilis Small Industrial Site. The total number of eligible questionnaires is 98. 12 questionnaires were excluded from the evaluation for various reasons. The survey has been applied by considering the questionnaire developed by Aydemir and Ates (2011). In total, 43 questions have been asked in the question form. 9 of these questions were on demographic data. Others consist of the questions organized according to the 5-point Likert scale, which measures the degree of participation to the statements. Descriptive statistics have been used in the study. And the Cronbach's Alpha coefficients have been calculated in order to determine the internal consistencies. Eval­uations have been performed in SPSS statistics program. The obtained findings are considered to be important in terms of presenting whether the Akhism tradition plays an active role in today's business environ­ment, and in terms of being a source to researchers that will work on this issue.

Yazar: Abdullah SOYSAL – Mehmet TAN - Sedat ALICI

Yıl: 2012