AHÎLİK ÖĞRETİLERİNE İLHAM OLAN AYETLER

ÖZET

Ahîlik, Türk-İslam Medeniyetinin önemli kurumlarından bir tanesidir. Bu kurum Orta Çaǧ İslam dünyasında doǧup-büyümesi, gelişmesi, devlet ve toplum hayatını derinden etkilemesi açısından çok önemlidir. Ahîlerin vizyonunun temel belirleyicileri, ilhamını Kur’an ayetlerinden ve Hz. Peygamberin öǧretilerinden alan Fütüvvetnâmelerdir. Dolayısıyla Ahîlikte ilme ve irfana son derece önem verildiǧi için ahî zaviyelerinde Ahî Evran’ın kitapları yanında bu Fütüvvetnâmeler okutulmuştur. Bunun sonucunda Ahîlik, öncelikle meslekilkelerine sahip bir kurum olması yanında, aynı zamanda ahlaki esaslara da dayanmıştır. Bu yüzden Ahîlik teşkilatı yüksek ahlâka mensup kişilerin toplandıǧı bir yer olmuştur. Ahîliǧin kökeni ne olursa olsun Ahî ahlâkı, temelde Kur’ani ilkelere dayanmaktadır. Ahîliǧin ahlaki deǧerlerini ve insani ilişkilerini detaylı olarak tahlilettiǧimizde önemli derecede Hz. Peygamber ahlâkına ve onun ahlâkının temelini oluşturan Kur’an ayetlerinedayandıǧını görebiliriz. Ahîlik öǧretisinin çaǧlar boyu ka- bul görmesinin, halkın ticari hayatını ahlaki kalıplar içerisinde ideal bir şekle sokup, onların din ile irtibatının canlı bir şekilde devam edebilmesinin temelinde, bu öǧretinin Kur’an’dan mülhem bir ruh ve anlayışla vücuda getirilmesinin çok önemli rolü olmuştur. Bu araştırmamızda, Ahîlik öǧretilerinde ve Fütüvvetnâmelerde vurgulanan Kur’an ayetlerini tespit edip, bu ayetlerin Ahîlik kurumunun başarılı olmasına tesiri üzerinde durmaya çalışacaǧız.

Anahtar Kelimeler: Ahîlik, Fütüvvetnâme, Kur’an, ayet, ahlâk.

 

Yazar: Dr. Öǧr. Üyesi Abdulkadir KARAKUÇ
Sempozyum Adı: Uluslararası Ahilikte İş ve Ticaret Ahlakı Sempozyumu
Yıl: 2018