AHÎ AHLÂKININ OLUŞUMUNDA HZ. PEYGAMBER HADİSLERİNİN ROLÜ VE ETKİSİ

ÖZET

Ahiliğin kökeni ne olursa olsun ahi ahlakı, temelde Kur'ân ve Hz. Peygamber’in hadislerine dayanmaktadır. Ahiliğin ahlaki değerlerini ve insani ilişkilerini detaylı olarak tahlil ettiğimizde önemli derecede Hz. Peygamber ahlakına dayandığını, Hz. Peygamber’in hadisleriyle bire bir ilişkili olduğunu müşahede etmekteyiz. Hal-hareket, davranış olarak Hz. Peygamber o derece örnek alınmış ki, bu etkileşim giyim- kuşama kadar kendini göstermiştir. Örneğin hadislerde kırmızı ve sa­rı renkli giysilerin kullamlmamasıyla ilgili hususlar dahi gündeme geldiği ve bu yönde uygulamaların olduğu tesbit edilmektedir. Yine ahiliğin en önemli olan kuralları zikredilirken yani cömert olmak, misafirperver olmak, başkalarına yemek yedirmek, kimseye kötü gözle bakmamak, kimsenin ayıbını takip etmemek, kimseye kötü söz söyle­memek, kimsenin ırzına namusuna, haysiyet ve şerefine göz dikme­mek gibi hususlar hep Hz. Peygamber ahlakında var olan çok önemli ilkelerdir. Buradan anlıyoruz ki, ahiliğin ahlak konusunda beslendiği en önemli kaynak, Hz. Peygamber’in hadisleridir. Yine ahi ahlakında kırıcı olmak, gıybet, iftira, kibir, yalan, haset, kıskançlık, kin tutmak, intikam, sözünde durmamak, emanete hıyanet, gibi kötü huylardan da kaçınmayı hedefi alan prensipler de hadislerde çok net bir şekilde yer almakta ve zikredilmektedir. Dolayısıyla şunu rahatlıkla söyleye­biliriz ki, ahi ahlakı birinci derecede din kaynaklı olup, Hz. Peygam­ber ahlakıdır.

ABSTRACT

It is not matter the origin of the Akhi, but the ethic of it is originated from the Quran and the traditions of the Prophet. When we investi­gate the ethical rudimets and the humanely conections in detailed, we see that it is hang on the Prophet’s ethic and connected with the tradi­tions in one-to-one relation. It is so referenced the behaviors and acti­ons of the Prophet that this interaction has been seen in the clothing. For example, since it is stated in the traditions, it is seen that the sub­ject related to the not wearing the clothes with red and yellow color has been considered and it has been applicated. Again, when stated the important rules of the Akhi such as be generous, be hospitable, not be bed care for the others, not say the bed saying, not bed thinking for the others’ honor and dignity, all of them are the very important prin­ciples of the ethic of the Prophet. We see from this that the roots of the ethic of the Akhi comes from the traditions of the Prophet. Also; the other principles of the Akhi such as not be unkind, slander, arrogance, hollow, grudge, jealausy, reverge have been placed and stated in the traditions. Therefore, we can say that the ethic of the Akhi which ori­ginatedfrom the religion is the ethic of the Prophet.

Yazar: Saffet SANCAKLI

Yıl: 2008